3 Maja - to święto narodowe upamiętniające przyjęcie w 1791 r. pierwszej w Europie i drugiej na świecie spisanej konstytucji.

Idee Konstytucji 3 maja niezwykle trafnie oddaje fragment Przemowy wygłoszonej w 1932 roku na uroczystości z okazji 40-lecia suskiego T.S.L.O

"[...] Myśl utworzenia T.S.L. [Towarzystwo Szkoły Ludowej] mającego za cel rozszerzenie oświaty wśród szerokich mas społeczeństwa polskiego powstała w 1891. W setną rocznicę uchwały Konstytucji 3 maja w łonie komitetu organizującego ten uroczysty obchód. Rocznica owa przypomniała społeczeństwu zasadnicze idee twórców Konstytucji, którzy rozumieli, że siła państwa zależy od ilości obywateli oświeconych biorących czynny udział w życiu państwowym. Że przeto należy bierną dotychczas część narodu pociągnąć do służby ojczyźnie. Próby poruszenia szerszych warstw czyniono przez Kościuszką i rządy powstańcze w r. 31, 48, 63. Zawiodły niestety! Nauczyły jednak, że bez pozyskania tych warstw dla sprawy wolności nie można myśleć o odzyskaniu niepodległości, że atoli proces ten wymaga długiej i wytężającej pracy a przedewszystkiem oświaty.

Doświadczenie czasów zaborczych nauczyło, że część narodu pogrążona w ciemnocie, nieuświadomiona narodowo może stać się nawet powolnem narzędziem w ręku wrogów.

Rzeczą wielkiej wagi była ta okoliczność, że między społeczeństwem polskim a zaborcami wrzała ciągła walka o język, obyczaj i walka ekonomiczna. W niej górowali nad nami zaborcy. Więc trzeba było stanąć do współzawodnictwa, a droga do tego wiodła tylko przez oświatę szerokich mas.

            Myśl przewodnia założycieli T.S.L. streściła się w znanym haśle:

„Przez oświatę do wolności”  [...]

Fragment przemowy wygłoszonej w 1932 roku na uroczystości z okazji 40-lecia suskiego T.S.L.