Józef Galanka

---

Życiorys

Józef Galanka przyszedł na świat 28 kwietnia 1905 roku w miejscowości Sucha, mieszczącej się w ówczesnym powiecie żywieckim. Pochodził z rodziny Szymona, który pracował jako podurzędnik kolejowy i był wyznania greckokatolickiego. Miał także brata, Julianna, który przyszedł na świat w 1910 roku.

W 1923 roku Józef ukończył Państwowe Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku, gdzie uczył się w towarzystwie m.in. Jerzego Gölisa i Tadeusza Hroboniego. Po uzyskaniu matury, przez następny rok zdobywał doświadczenie zawodowe w Kopalni Węgla Kamiennego „Kleofas” w Katowicach. W latach 1924–1930 studiował na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie uzyskał tytuł inżyniera.

Po ukończeniu studiów, w latach 30. XX wieku, Józef Galanka pracował w Kopalni Węgla Kamiennego „Eminencja” w Katowicach. Tam pełnił wiele ról, w tym dozorcy dołowego, sztygara oddziałowego, technika strzelniczego oraz inżyniera gospodarczego, bezpieczeństwa i ruchu. Przez cały ten czas rozwijał swoje umiejętności i wiedzę w dziedzinie górnictwa.

Wybuch II wojny światowej zastał go w Lwowie, gdzie pracował jako projektant w Kopalniach Węgla Brunatnego w Złoczowie, a w 1940 roku piastował stanowisko zastępcy szefa Kopalń Ozokerytu w Kombinacie Naftowym. Po przejściu frontu wschodniego, działał w grupie operacyjnej pod dowództwem porucznika Prusaka. W Śląsku włączył się w organizowanie Zjednoczenia Przedsiębiorstw Wiertniczo-Górniczych w Katowicach i sprawował funkcję naczelnym dyrektorem tej instytucji w latach 1945–1950.

Od stycznia 1950 roku był zaangażowany w organizację Zjednoczenia Geologiczno-Poszukiwawczego. W trakcie swojej kariery opublikował liczne prace dotyczące szybkości drążenia szybów, wykonywania wyrobisk kamiennych oraz technik strzału i zwiercalności.

7 października 1951 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego na Politechnice Śląskiej oraz został dziekanem Wydziału Górniczego, a także kierownikiem Katedry Górnictwa II. Przeszedł na emeryturę jako specjalista w zakresie głębiania szybów oraz obudowy w wyrobiskach korytarzowych, a także recenzent prac naukowych, w tym doktoratów i habilitacji. Pełnił także rolę przewodniczącego Komisji Dokumentacji Geologiczno-Inżynierskich przy Centralnym Urzędzie Geologii.

Jego ostatnie dni spędził w Katowicach, na ulicy Marii Skłodowskiej. Zmarł 2 sierpnia 1962 roku i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze L-1-7, obok swojej żony, Ernestyny Galanka, która zmarła w 1983 roku.

Publikacje

Józef Galanka był autorem wielu istotnych prac naukowych, które przyczyniły się do rozwoju geotechniki oraz mechaniki górotworu. Poniżej przedstawione są niektóre z jego najważniejszych publikacji:

• O teorii wiercenia obrotowego w skałach i określenie ich zwiercalności (1954),
• Mechanika górotworu (1960, współautor: Antoni Sałustowicz),
• Hipoteza sklepień wspornikowych w górotworze (1964),
• Nowa teoria przemieszcza­nia się górotworu pod wpływem eksploatacji górniczej.

Ordery i odznaczenia

Józef Galanka był uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami w uznaniu jego osiągnięć. W szczególności, zdobył:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski w 1946 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi z dnia 26 kwietnia 1946 roku,
• Odznakę „Racjonalizator Produkcji”.

---

Oceń: Józef Galanka

---