marzec 21, 2023

Konfederaci Barscy i kaplica na górze Jasień

By kwiecień 05, 2022 302
Kaplica na górze Jasień w 1949 roku Kaplica na górze Jasień w 1949 roku Foto: Zbiory Muzeum Miejskiego w Żywcu

Niedaleko szczytu Jasień w Suchej Beskidzkiej znajduje się murowana kaplica, która upamiętnia poległych Konfederatów Barskich. Kiedy została wzniesiona oraz jakie były dzieje, zarówno Konfederatów jak i poświęconego ich pamięci miejsca?

Konfederaci Barscy

29 lutego 1768 roku w Barze (obecnie Ukraina) zostaje zawiązany zbrojny związek polskiej szlachty przeciwko: protektoratowi Imperium Rosyjskiego oraz wspieranego przez Rosjan królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Konfederaci chcieli zniesienia narzuconych przez Rosję ustaw, zwłaszcza zapewniających równouprawnienie innowiercom.

W czerwcu tego samego roku ogłoszono akt zawiązania konfederacji krakowskiej, popierający program Konfederacji Barskiej. Ówczesny marszałek krakowski Michał Czarnocki wezwał mieszkańców powiatów i katolików, by przystąpili do zawiązanej w Barze konfederacji i wzięli pod siebie to przekonanie, że lepiej przestać żyć, aniżeli patrzeć na nadwerężenie wiary świętej katolickiej, tudzież widząc oczywistą zgubę Ojczyzny.

Jeszcze w tym samym roku Konfederacja rozlała się na Małopolskę i nie tylko, docierając również do naszego regionu. Rosjanie nie mogli dopuścić do tego, dlatego przy wsparciu wojsk wiernych królowi chcieli stłumić zbrojny związek.

Do potyczek i bitew Konfederatów Barskich z Moskalami, którymi dowodził gen. Suworow dochodziło w kilku miejscach naszego regionu (przeł. Sanguszki, Lanckorona, Góra Kocońska), w tym na górze Jasień, gdzie w 1771 roku doszło do spotkania dwóch wrogich sobie grup. W wyniku potyczki, zginęło około 200 Konfederatów Barskich. Do niewoli miał trafić Maurycy Beniowski - węgierski i polski szlachcic, który został zesłany w głąb Rosji.

Ostatecznie Konfederacja Barska upadła w 1772 roku. W tym samym nastąpił I Rozbiór Polski w wyniku którego m.in. nasz region znalazł się w granicach Austrii.

Kaplica

Prawdopodobnie rok po upadku Konfederacji niedaleko szczytu góry Jasień została wzniesiona murowana kaplica. Jak głosi tradycja, zbudować mieli są sami Konfederaci Barscy, za przyzwoleniem ówczesnych właścicieli Suchej – Wielopolskich.

Kaplica, która była symbolem niepodległej Polski, przetrwała czasy okupacji. W okresie PRL-u przy niej odbywały się patriotyczne Msze Święte. Dzisiaj, w tym miejscu odprawia się Nabożeństwa za Ojczyznę – 3 maja i 15 sierpnia, która gromadzą mieszkańców Suchej Beskidzkiej.

W 2013 roku obiekt został odnowiony, dzięki współpracy Miasta, Muzeum Miejskiego Suchej Beskidzkiej oraz NSZZ „Solidarność”.

Oceń ten artykuł
(0 głosów)